Przed nami sezonowe ożywienie na rynku nieruchomości
Nominalne oprocentowanie lokat na poziomie 2-3 proc. w skali roku to powód, dla którego inwestorzy poszukują alternatywnych sposobów lokowania kapitału. Także dlatego od 22 miesięcy więcej osób inwestuje w fundusze, a deweloperzy w pierwszym półroczu sprzedali 40 proc. więcej mieszkań niż przed rokiem.
(infografika Dariusz Gąszczyk)
Dane opublikowane przez 10 deweloperów notowanych na giełdzie pokazują, że ich sprzedaż w pierwszym półroczu 2014 r. była o 40 proc. wyższa niż w analogicznym okresie roku 2013. Ma to też odzwierciedlenie w danych firmy doradczej REAS na temat liczby mieszkań, których sprzedaż prowadzą obecnie firmy budujące mieszkania. Raport za drugi kwartał pokazuje, że na sześciu największych rynkach na nabywców czeka 44 tys. mieszkań deweloperskich. Dla porównania dokładnie dwa lata wcześniej podaż mieszkań była rekordowo wysoka i wynosiła prawie 57 tys. Poza tym fakt, że na największych rynkach do sprzedania pozostało 44 tys. mieszkań, co odpowiada rocznej ich sprzedaży, sugeruje, że nie mamy dziś do czynienia ani z nadpodażą, ani z niewystarczającą podażą mieszkań na rynku pierwotnym.
Zniknął więc czynnik, który od 2012 roku negatywnie wpływał na poziom cen mieszkań. Te dziś pomimo spadku podaży i wzrostu popytu pozostają jedynie na niewielkim plusie. Dane publikowane przez Home Broker i Open Finance za czerwiec pokazują, że mediana cen mieszkań w największych miastach wzrosła w ciągu roku jedynie o 1,9 proc. W odróżnieniu od lat przedkryzysowych deweloperzy mają dużo inwestycji gotowych pod względem formalnym do rozpoczęcia budowy. Łatwo więc mogą dostosować oferty do zgłaszanego przez nabywców popytu. W latach 2005 – 2007 tak komfortowej sytuacji nie było i ułatwienie dostępu do kredytów trafiło na barierę braku mieszkań, co skutkowało dynamicznymi wzrostami cen.
Mieszkań nowych jest na sprzedaż wystarczająco dużo, aby zaspokajały popyt. Inaczej jest na rynku wtórnym. Brak jest wiarygodnych danych, ile mieszkań właściciele chcą sprzedać. Niewielką wartość mają tu liczby, które znaleźć można na największych portalach ogłoszeniowych, bo tam oferty często są duplikowane, mogą być nieaktualne, źle opisane lub dany portal może być mało popularny w danym mieście. Na portalu gumtree znaleźć można informację, że na sześciu największych rynkach na nowego nabywcę czeka 62,9 tys. mieszkań. Dla porównania portal oferty.net sugeruje podaż na poziomie 175 tys. lokali, a dom.gratka.pl 220,7 tys. mieszkań.
Już za miesiąc gorączka najmu
Nie powinno więc ulegać wątpliwości, że wybór na rynku mieszkaniowym potencjalni nabywcy mają dziś spory. Mogą z niego skorzystać przygotowując się na zbliżający się wielkimi krokami sezonowy boom na studencki najem. Ci, którzy chcą z niego skorzystać, a nie mają jeszcze mieszkania, a tym bardziej doświadczenia na tym rynku, mają już niewiele czasu (około 6 tygodni). Jeśli ktoś na ten moment nie zdąży, sezonowe wzrosty popytu na najem obserwowane są także na przełomie roku oraz w sierpniu. Te dwa okresy w roku są czasem wzmożonego zmieniania miejsca pracy, a wraz z nim zamieszkania, przy czym ten drugi dotyczy w większym stopniu rodzin z dziećmi.
W obliczu rekordowo niskich stóp procentowych nie powinno dziwić, że wiele osób wybiera nieruchomości jako sposób lokowania kapitału. Skoro lokaty są obecnie oprocentowane na 2-3 proc., to dwukrotnie wyższy zwrot możliwy do osiągnięcia w przypadku wynajmu mieszkania jest kuszący, ale trzeba być świadomym, że zakup mieszkania na wynajem to dopiero początek inwestycji. Wszystkie obowiązki związane z zarządzaniem wynajmem mogą potem wymagać poświęcania przez właściciela od kilku do kilkunastu godzin miesięcznie w przeliczeniu na jeden lokal. Dopiero wtedy można przeważnie liczyć na roczny zysk „na rękę” w kwocie odpowiadającej około 4-5 proc. wartości nieruchomości. Przychód z wynajmu jest oczywiście znacznie wyższy i wynosi często 6-7 proc. wartości nieruchomości w skali roku (w Katowicach i Łodzi rentowności brutto są jeszcze wyższe). Od rentowności brutto (stosunek przychodu do wartości nieruchomości) do netto (stosunek zysku po opodatkowaniu do wartości nieruchomości) droga jednak długa. Od przychodu trzeba bowiem odjąć podatki, opłaty administracyjne oraz założyć, że przez pewien okres w roku (przeważnie 1-2 miesiące) lokal pozostaje niewynajęty.
Przedstawiane przez organy nadzoru makroostrożnościowego twierdzenia o przeszacowaniu cen nieruchomości – na przykład w Szwecji – oparte na współczynniku cen nieruchomości do dochodów są często przesadzone. W niniejszym artykule dowodzimy, że dla określenia czynników fundamentalnych kształtujących ceny nieruchomości mieszkaniowych konieczne jest uwzględnienie zrównoważonego poziomu stóp procentowych, lecz żadna konkretna miara przeszacowania lub niedoszacowania nie jest zadowalająca. Do miar tych należy współczynnik kosztów użytkowania do dochodów. Zamiast nich dla potrzeb przeprowadzenia oceny opartej na dowodach wymagane są strukturalne modele empiryczne rynku mieszkaniowego i rynku kredytowego.
Można Warszawę zabudować jak Hongkong, ale jeden 27-piętrowy budynek z maksymalnym wykorzystaniem działki wzbudza jednak kontrowersje. Klasyczna droga polega więc na tym, że miasto naturalnie poszerza swoje granice, a samorządy i państwo to ułatwiają – mówi prof. Jacek Łaszek, odpowiedzialny w NBP za badania rynku nieruchomości.
Mieszkania w Polsce drożeją w ujęciu nominalnym i realnym, ale ten drugi sposób liczenia wskazuje, że daleko jeszcze do kryzysowego poziomu przewartościowania. Wraz z przyszłymi obniżkami stóp zaczniemy prawdopodobnie nowy, trzeci już cykl na rynku nieruchomości.
Reputacja to najcenniejsze aktywo współczesnego przedsiębiorstwa. Niestety, często budowaną latami można stracić w 10 sekund. Skandale bywają bowiem kosztowniejsze niż straty finansowe – niszczą markę i długoterminową wartość przedsiębiorstwa. Przekonało się o tym wielu prawdziwych gigantów. Jak mniejsi gracze mogą ustrzec się przed ich błędami?
Reputacja to najcenniejsze aktywo współczesnego przedsiębiorstwa. Niestety, często budowaną latami można stracić w 10 sekund. Skandale bywają bowiem kosztowniejsze niż straty finansowe – niszczą markę i długoterminową wartość przedsiębiorstwa. Przekonało się o tym wielu prawdziwych gigantów. Jak mniejsi gracze mogą ustrzec się przed ich błędami?
Reputacja to najcenniejsze aktywo współczesnego przedsiębiorstwa. Niestety, często budowaną latami można stracić w 10 sekund. Skandale bywają bowiem kosztowniejsze niż straty finansowe – niszczą markę i długoterminową wartość przedsiębiorstwa. Przekonało się o tym wielu prawdziwych gigantów. Jak mniejsi gracze mogą ustrzec się przed ich błędami?
Czy Polska rzeczywiście dokonała gospodarczego cudu? Ostatnie trzy i pół dekady pokazują, że odpowiedź może być tylko jedna – tak. Nowy numer kwartalnika „Obserwator Finansowy” to opowieść o sukcesie, który nie wydarzył się w naszej gospodarce sam, ale był efektem odwagi, determinacji i pracy całego społeczeństwa. A także o wyzwaniach, które dopiero przed nami.
Pandemia, problemy z łańcuchami dostaw, przemiany klimatyczne, wojna w Ukrainie i napięcia geopolityczne, a także konkurencja technologiczna (zwłaszcza na rynku samochodów elektrycznych i półprzewodników) postawiły pod znakiem zapytania ideę globalnego wolnego handlu. W efekcie coraz więcej państw i organizacji międzynarodowych wdraża rozwiązania interwencjonistyczne – w tym politykę przemysłową.
Nakładem Instytutu Pileckiego ukazał się pierwszy pełny przekład jednego z najważniejszych dzieł niemieckiej myśli politycznej i ekonomicznej, czyli „Mitteleuropa” pióra Friedricha Naumanna. Mimo że w ogromnej mierze dotyczy ono Polski, w naszym języku znane było dotąd jedynie z licznych analogii, fragmentów i streszczeń. Teraz otrzymaliśmy je w bardzo komunikatywnym tłumaczeniu Kamila Markiewicza, wraz z opracowaniem i wstępem wybitnego niemcoznawcy prof. Grzegorza Kucharczyka.
Polska ma dzisiaj już ponad 500 ton złota, a jego udział w rezerwach przekroczył 20 proc. – poinformował Narodowy Bank Polski 24 kwietnia 2025 r. Obecne rezerwy są niemal 5-krotnie wyższe niż siedem lat temu.
Przemówienie prof. Adama Glapińskiego wygłoszone 16 kwietnia 2025 r. na uroczystości z okazji emisji monet Tysiąclecie Koronacji Bolesława Chrobrego oraz wręczenia Odznaki Honorowej „Za zasługi dla bankowości Rzeczypospolitej Polskiej” i „Medali za Długoletnią Służbę”.
Kiedy świat wynurzył się z chaosu II wojny światowej, władzę objęli ludzie o przekonaniach makroekonomicznych, ukształtowanych w formacyjnym dla nich doświadczeniu lat 30. XX w.
Mija blisko trzydzieści lat od chwili, gdy Narodowy Bank Polski przeprowadził denominację złotego. Jej przygotowanie było złożonym procesem – należało bowiem wszystko zaplanować, zaprojektować nowe monety i banknoty, zlecić ich produkcję, przygotować całą logistykę, a na koniec przekazać je przy pomocy banków do portfeli wszystkich Polaków.
W ostatnich latach, a szczególnie po rozpoczęciu wojny z Ukrainą, z Rosji płynie nieprzerwany przekaz o sukcesach. Ich skala narasta – gospodarka uodporniła się na sankcje i nawet się rozwija oraz restrukturyzuje, bieda spada, a zamożność rośnie, produkcja krajowa wypiera zaś import. Czy sukcesy mają jednak realny wymiar, czy głównie propagandowomedialny?
Odbudowa gospodarcza kraju i opanowanie chaosu walutowego należały do największych wyzwań, jakie stanęły przed władzami niepodległego państwa polskiego w 1918 r. Sanacja gospodarcza zależała zarówno od skutecznie przeprowadzonych reform finansów publicznych i skarbu państwa, jak również od szybkiego wprowadzenia do obiegu nowej, pełnowartościowej polskiej waluty. A to właśnie dobrze zorganizowany aparat skarbowy, sprawny obieg pieniądza i jego stabilna wartość stanowiły podstawę rozwoju ekonomicznego i społecznego odrodzonej Polski.
Chiny nie są już największą montownią świata, z tanią siłą roboczą, czy producentem tanich produktów codziennego użytku. Kraj stał się eksporterem technologii. Mimo wojny handlowej i nałożonych ograniczeń, Chiny coraz śmielszymi krokami wchodzą ze swoimi rozwiązaniami w świat zachodni. Na milion mieszkańców w 2020 r. przypadało tam 1585 badaczy. Jest to trzykrotny wzrost w czasie zaledwie jednej dekady. Chiny inwestują w technologię, a ta zapewnia im coraz większą dominację na świecie.
Na kanwie wspólnej niechęci do dominacji Zachodu Rosja i Chiny budują antyzachodnią koalicję w ramach bloku BRICS+. Jego członkowie od lat starają się zmniejszyć swoją zależność od dolara, ale dopiero zachodnie sankcje nałożone na Rosję po inwazji na Ukrainę przyspieszyły ten proces.
